Optik

Yazan Cüneyt Hocam

yazı boyutu yazı boyutunu küçült yazı boyutunu büyüt
Yazdır
E-posta

Ögeyi Oylayın

(0 oy)

Optik

Işık Nedir?

Işığı yaptığı davranışlarla tanırız. Işık saydam ortamlarda yayılır. Işık foton denilen taneciklerden oluşur. Fotonların belirli bir dalga boyu vardır. Bazı fiziksel olaylarda tanecik, bazılarında dalga yapılı özelliği gösterir. Belirli enerjileri vardır.

Işık Kaynakları

Hangi ortamda olursa olsun, gece ve gündüz kendiliğinden ışık yayarak görülebilen cisimlere ışık kaynağı denir. Işık kaynakları, yapılarına göre, sıcak (akkor) ışık kaynakları ve soğuk (akkor olmayan) ışık kaynakları olmak üzere ikiye ayrılır.

Üzerine düşen ışığı geçirip geçirmemelerine göre, maddeler üç kısımda incelenir. Üzerlerine düşen ışığı tamamıyla geçirebilen, cam, su ve hava gibi maddelere saydam maddeler denir. Üzerlerine düşen ışığın bir kısmını geçiren maddelere yarı saydam maddeler hiç geçirmeyenlere ise saydam olmayan maddeler denir.

Işık Nasıl Yayılır?

Işık kaynaklarından yayılan ışınlar türdeş ortam içerisinde doğru boyunca ilerler. Işığın ilerlemesi için ortama ihtiyaç yoktur. Işık türdeş saydam ortam içerisinde sabit hızla yayılır ve ışık hızı ortama göre değişir.

Tam Gölge - Yarı Gölge

Kaynaklardan yayılan ışınlar, ortamda ilerlerken saydam olmayan cisimler üzerine düşerlerse, cisimleri geçemediklerinden dolayı, cisimlerin arka tarafında karanlık alanlar oluşur. Meydana gelen bu karanlık alanlara gölge denir. Gölgenin şekli, saydam olmayan cismin şeklinin en büyük kesiti gibidir. Bunun sebebi, noktasal ışık kaynağından çıkan ışığın doğrusal olarak yayılmasıdır.

Şekildeki ışık kaynağından çıkan ışınların hiç düşmediği yerlere tam gölge, kaynağın bazı bölgelerinden ışık düşüp bazı bölgelerinden ışık düşmediği yerlere de yarı gölge denir.

Eğer kullanılan ışık kaynağı şekildeki gibi saydam olmayan engelden büyük ise, perdenin bulunduğu yere göre gölge şekilleri değişir. Perde (a) konumunda iken ortada tam gölge ve etrafında yarı gölge oluşur. Perde (b) konumunda iken yalnız yarı gölge oluşur. (Şekil (a) ve (b))

Dünya güneş etrafında dönerken, ay dünya ile güneş arasına şekildeki gibi girdiğinde, ayın gölgesi dünya üzerine düşer ve K noktasından bakan gözlemci güneşi göremez. Bu olaya güneş tutulması denir.

Dünya, güneş etrafında dönerken ay ile güneş arasına şekildeki gibi girdiğinde dünyanın gölgesi, ay üzerine güneş ışınlarının gelmesini engeller. Güneşten ışık alamayan ay, L noktasından bakıldığında görülmez, bu olaya da ay tutulması denir.

DÜZLEM AYNALAR

Yansıma

Saydam ortamda hareket eden ışığın herhangi bir yüzeye çarpıp geri dönmesine yansıma denir. Yansıma olayında ışığın hızı, frekansı, rengi yani hiçbir özelliği değişmez. Sadece hareket yönü değişir.

Bir yüzeyle 90° lik açı yapan dikmeye yüzeyin normali denir. Gelen ışınla normal arasındaki açıya gelme açısı (a), yansıyan ışınla normal arasındaki açıya da yansıma açısı (b) denir.

Yansımanın iki yasası vardır:

1. Gelen ışın, normal ve yansıyan ışın aynı düzlemdedir.

2. Gelme açısı yansıma açısına eşittir. (a = b)

Işınların geldiği yüzey şekildeki gibi düzgün olursa, bu yüzeyin her noktasında normaller birbirine paraleldir. Şekildeki gibi gelen ışınların gelme açıları birbirine yansıma açıları da birbirine eşit olur.

Bundan dolayı yüzeye birbirine paralel gelen ışın demeti, yüzeyden de birbirine paralel olarak yansır. Bu yansımaya düzgün yansıma denir.

Eğer yüzey şekildeki gibi düzgün değilse, yüzeyin bütün noktalarındaki normaller farklıdır. Yüzeye paralel gelen ışınların gelme açıları yansıma açılarına eşit olmaz. Bu yansımaya dağınık yansıma denir.

Görüntü Oluşumu

Herhangi bir cismi görebilmek için, cisimden yayılan ışınların göze gelmesi gerekir. Cisimden çıkan ışınlar doğrudan göze gelirse cisim görülür.

Eğer cisimden çıkan ışınlar, yansıma veya kırılma sonucu göze gelirse algılanan şey cismin görüntüsü olur.

Şekildeki K noktasal cisminin görüntüsünü bulmak için iki ışın kullanmak yeterlidir. Bu ışınlar yansıma kurallarına göre yansıtılır. Işınların uzantılarının kesiştiği yerde görüntü oluşur. Bu görüntü aynaya dik gönderilen ışının uzantısı üzerinde olmak zorundadır.

Eğer cisim şekildeki gibi ise K ve L noktalarının ayrı ayrı görüntüleri bulunur ve bu K', L' görüntü noktaları birleştirilerek K, L cisminin görüntüsü bulunur.

Görüntünün Özellikleri:

Yansıyan veya kırılan ışınların kendileri kesişirse görüntü gerçek, uzantıları kesişirse görüntü zahirî (sanal) olur.

Zahiri görüntüler her zaman görünen görüntülerdir. Gerçek görüntüler ise, perde üzerine düşürülerek, değişik noktalardan görülebildiği gibi, gerçek görüntüden göze gelen ışınlar nedeniyle de perde olmadan da görülebilirler.

Düzlem Aynada Görüntü ve Özellikleri:

Şekildeki gibi noktasal bir cisimden çıkan ışınlar, düzlem aynada yansıyor ve uzantılarının kesiştiği yerde görüntü oluşuyor.

Buna göre, düzlem aynada oluşan görüntü;

Zahirîdir.
Aynaya olan uzaklığı, cismin aynaya olan uzaklığına eşittir.
Boyu, cismin boyuna eşittir.
Cisme göre sağlı solludur. Sağ elimiz, görüntümüzün sol elidir.
Aynaya göre simetriktir.

Yukarıdaki şekilde cismin aynaya dik uzaklığı yoksa aynanın uzantısı alınır. K cisminin bu uzantıya göre simetriği olan K' görüntüsü bulunur.

Görüş Alanı

Bir düzlem aynanın iki kenarına gözden gönderilen ışınlar aynada yansır. Yansıyan bu ışınlar ile ayna arasında kalan alana görüş alanı denir. Bu yansıyan ışınların üzerinden geçtiği noktalar ve bu ışınlar arasında kalan noktaları görebilmek mümkündür.

Saydam olmayan küresel cisimlerin görüntülerinin arkasında kalan noktalar görülemeyebilir. Onun için görüş alanına bakarak görülebilecek noktalar kesinlikle bunlardır diye söylemek hatalı olabilir.

Şekilde G noktasından aynaya bakan bir gözün görüş alanını bulurken, aynanın iki ucundan normaller çizilir. Gelen ışının eşit açı yaparak yansımasını bulmak için, gözün normale dik olan uzaklığı belirlenir. Yansıyan ışın yine normalden eşit dik uzaklık olan noktadan geçer. Şekilde 1. ışın L noktasından, 2. ışın da S noktasından geçecek şekilde yansır. G noktasının aynadaki görüntüsünü görmek için nerelerden bakılmalı diye sorulduğunda, görüş alanı içinden bakılmalı cevabı verilir.

Gelme açısını yansıma açısına eşit çizebilmek için, aynanın normali hatasız çizilmelidir. Şekilde K aynası birim karelerin köşelerine yerleştirilmiş ise, normal ile ayna arasındaki açının 90° olması için bir kare köşegeni birleştirilerek normaller çizilir. Yan yana iki kare köşesi birleştirilerek yerleştirilen L aynasının normali, üst üste iki kare köşesi birleştirilerek bulunur.

Düzlem Aynada Özel Durumlar

1. Düzlem aynada gerçek cismin görüntüsü her zaman zahirîdir. Cismin aynaya uzaklığı, görüntünün aynaya uzaklığına, cismin boyu da görüntünün boyuna eşittir.

2. Bir düzlem aynaya gelen ışının doğrultusu değiştirilmeden, ayna a açısı kadar döndürülürse, yansıyan ışın 2a kadar döner. Şekilde normal her zaman ayna ile 90° lik açı yapar. Ayna, a açısı kadar döndürülürse normal de a açısı kadar döner. Gelme açısı a kadar büyür, dolayısıyla yansıma açısı da a kadar büyür. Sonuçta yansıyan ışın 2a açısı kadar sapar.

Şekilde x – y eksenleri arasında 45° lik açıyla yerleştirilen aynada, x ekseni üzerindeki K cisminin görüntüsü y ekseninde ve K' noktasında oluşur. Ayna 45° dönderilerek y eksenine getirilirse, K' noktası 90° dönerek K'' noktasına gelir.

3. Bir düzlem ayna ışık kaynağına yaklaştıkça gelme açısı, dolayısıyla yansıma açısı da büyür. Bu da yansıyan ışınlar arasındaki alanın büyümesi demektir. Kısacası düzlem ayna göze yaklaştıkça görüş alanı artar. Ayna gözden uzaklaştıkça görüş alanı azalır. Veya düzlem aynaya yaklaştıkça görüş alanı artar, uzaklaştıkça görüş alanı azalır.

4. Kesişen iki düzlem ayna arasındaki açı a ise aynalar arasında meydana gelen görüntü sayısı,

tane olur,

Paralel iki düzlem ayna arasındaki görüntü sayısı sonsuzdur.

KÜRESEL AYNALAR

Yarıçapı R olan bir kürenin tümsek kısmı parlatılıp ayna yapılırsa tümsek ayna, çukur kısmı parlatılıp ayna yapılırsa çukur ayna elde edilmiş olur. Aynanın tam ortasından ve merkezinden geçen eksene asal eksen denir. Aynanın asal eksenle çakıştığı noktaya tepe noktası (T) denir.

Tepe ile merkez noktalarının tam ortasındaki noktaya da odak noktası (F) denir. Odak noktasının aynaya veya merkeze uzaklığına da odak uzaklığı (f) denir. Odak uzaklığı ile aynanın (R) yarıçapı arasında

R = 2f bağıntısı vardır.

Kürenin merkezinde geçen bütün doğrular kürenin yüzeyine dik olduğundan,küresel aynalarda merkezden geçen bütün doğrular normal olarak kapul edilebilir.

Çukur Aynada Işınların Yansıması

Yansımanın en önemli şartı gelme açısının yansıma açısına eşit olmasıdır. Merkezden aynaya çizilen doğrular, küresel aynaların normalidir. Çünkü bu doğrular aynaya diktir.

1. Asal eksene paralel gelen ışınlar yansıdıktan sonra odaktan geçer. Gelen ışığın normalle yaptığı açı, yansıyan ışığın normalle yaptığı açıya eşittir.

2. Odaktan aynaya gelen ışınlar asal eksene paralel gidecek şekilde yansır. Bir önceki ışının tam tersidir.

3. Merkezden gelen ışınlar yine merkezden geçecek şekilde yansır. Çünkü normal üzerinden gelen ışınlar, aynaya dik çarptıklarından kendi üzerlerinden geri yansırlar.

4. Tepe noktasına gelen ışınlar, asal eksenle eşit açı yapacak şekilde yansırlar. Çünkü asal eksen de merkezden geçtiği için normaldir.

Çukur Aynada Görüntü Çizimleri

Oluşan görüntünün yerini bulmak için en az iki tane ışın kullanmak gereklidir. Işınlar nerede kesişirse görüntü orada oluşur.(Tıklayın deneyle görün)

Cisim sonsuzda ise; sonsuzdan gelen ışınlar asal eksene paralel gelirler. Paralel gelen ışınlar ise yansıdıktan sonra odakta toplanırlar. Görüntü, odakta gerçek ve nokta halinde oluşur.

1.Cisim merkezin dışında ise; görüntü, odak ve merkez arasında, ters gerçek ve boyu cismin boyundan küçüktür. Hatırlanacağı gibi ışınların kendisi kesişirse görüntü gerçek, uzantıları kesişirse görüntü zahirî olur.

2.Cisim merkezde ise; görüntü, merkezde ters gerçek ve boyu cismin boyuna eşit olur.

3.Cisim odakla merkez arasında ise; görüntü merkezin dışında ters, gerçek ve boyu cismin boyundan büyüktür.

4.Cisim odakta ise; yansıyan ışınlar birbirlerine paralel olduğundan, görüntü sonsuzda ve belirsizdir.

5.Cisim ayna ile odak arasında ise; görüntü aynanın arkasında, düz, zahirî ve boyu cismin boyundan büyüktür. Çizimlerden de görüldüğü gibi cisim veya görüntüden aynaya yakın olanın boyu daha küçüktür.

Tümsek Aynalarda Özel Işınlar

Tümsek aynada da çukur aynada olduğu gibi merkezden geçen bütün doğrular normaldir. Tümsek aynada odak noktası aynanın arkasında olduğu için zahirîdir. Çünkü odak, ışığın toplandığı noktadır. Tümsek aynada ışık toplanmaz. Sadece uzantıları odaktan geçer, kendileri geçemez.

1. Asal eksene paralel gelen ışınlar, uzantıları odaktan geçecek şekilde yansırlar.

2. Uzantıları odaktan geçecek şekilde gelen ışınlar, asal eksene paralel gidecek şekilde yansırlar.

3. Uzantıları merkezden geçecek şekilde gelen ışınlar, kendi üzerlerinden geri dönecek şekilde yansırlar.

4. Tepe noktasına gelen ışınlar, asal eksenle eşit açı yapacak şekilde yansırlar.

Tümsek Aynada Görüntü Çizimi

Bir tümsek aynada cisim nerede olursa olsun görüntü her zaman ayna ile odak noktası arasında, düz, zahirî ve boyu cismin boyundan küçüktür. Cisim sonsuzda iken görüntü odakta nokta halinde olur. Şekilde görüldüğü gibi cisim aynaya yaklaştıkça görüntünün boyu büyüyerek aynaya yaklaşır.

Küresel Aynalarda Herhangi Bir Işığın İzlediği Yol:

Çukur aynaya özel ışınların dışında herhangi bir ışın gönderildiğinde, ışının aynaya değme noktasına merkezden geçen normal çizilir. Gelen ışın normal ile eşit açı yapacak şekilde yansır.

Şekilde tümsek aynaya gelen ışın, normal ile eşit açı yapacak şekilde yansır. Tümsek aynada görüntü daima odak ile ayna arasında oluştuğundan, yansıyan ışınların uzantısı da odak ile ayna arasından geçer.

RENKLER

(https://fizikolog.net/konular/renkler/renkler.html) DEN ALINTIDIR. Daha fazla bilgi için linki ziyaret ediniz.

Beyaz Işığın Renklere Ayrılması

Işık prizmasına gönderilen beyaz ışık prizmada kırınıma uğrayarak, görünür spektrumun altı rengine (kırmızı, turuncu, sarı, yeşil, mavi, mor) ayrılır.
Farklı dalgaboyu ve frekans değerlerine sahip renkleri içinde barındıran beyaz ışık, kırılma indisi farklı bir ortama girdiğinde renkler bu ortamda farklı hızlarla hareket eder, prizmanın kırıcılık indisi her renk için farklı değerler alarak kırmızı, turuncu, sarı, yeşil, mavi olmak üzere altı rengin ortaya çıkmasına neden olur.
Her rengin farklı frekans (f) ve dalgaboyu (λ) vardır;
λ_kırmızı > λ_turuncu > λ_sarı > λ_yeşil > λ_mavi > λ_mor - ve

f_mor > f_mavi > f_yeşil > f_sarı > f_turuncu > f_kırmızı şeklindedir.
Her rengin prizma ortamında ki hız sıralaması;
V_kırmızı > V_turuncu > V_sarı > V_yeşil > V_mavi > V_mor şeklindedir.
Saydam ortamın her renk için kırıcılık indisi değeri sıralaması;
n_mor > n_mavi > n_yeşil > n_sarı > n_turuncu > n_kırmızı şeklindedir.
Pirizmaya gelen beyaz ışığın gelme açısı sabit olma koşuluyla her rengin sapma açısı (D) sıralaması;
D_mor > D_mavi > D_yeşil > D_sarı > D_turuncu > D_kırmızı şeklindedir.
Hava ortamına göre prizma içindeki her rengin sınır açısı sıralaması;
S_kırmızı > S_turuncu > S_sarı > S_yeşil > S_mavi > S_mor şeklindedir.
Beyaz ışığın prizmada kırılmasıyla elde edilen renkler başka bir prizma sayesinde birleştirilerek tekrar beyaz ışık elde edilebilir.

Renkler

İnsan gözü görünür ışık (dalgaboyu 400nm ile 750nm arası) olarak adlandırılan elektromanyetik spektrumun çok küçük bir kısmını görür. Gözümüz, görünür ışık spektrumundaki farklı dalgaboylarını farklı renkler olarak algılar. Bir maddenin farklı renkte görülmesi, maddenin doğasını belirleyen atom yapısı ve madde saydam değilse yansıttığı, saydam ise geçirdiği renkle alakalıdır. Madde, eğer hiç bir ışığı yani renkleri yansıtmıyorsa siyah, eğer bütün rekleri yansıtıyorsa beyaz renkte görünür. Saydam madde, üzerine düşen beyaz ışığın tamamını geçiriyorsa renksiz görünür.

Işık Renkleri

1. Işık ana renkleri; kırmızı, mavi ve yeşildir.

2. Işık ana renkleri bir araya geldiğinde beyaz oluşur.

3. İki ana rengin birleşmesiyle ara renkler oluşur.

Kırmızı + Yeşil : Sarı renk oluşur.
Kırmızı + Mavi : Magenta renk oluşur.
Yeşil + Mavi : Cyan renk oluşur.

4. Birleştiklerinde beyaz ışığın oluşmasını sağlayan iki renge tamamlayıcı renkler denir

Kırmızı + Cyan(yeşil+mavi) = Beyaz

Mavi + Sarı(yeşil+kırmızı) = Beyaz

Yeşil + Magenta(mavi+kırmızı) = Beyaz

Boya Renkleri

1. Işıktaki ara renkler olan sarı, magenta ve cyan boya renklerinde ana renklerdir. Aynı zamanda ışıktaki kırmızı, yeşil ve mavi ana renkleri ise boyada ara renkleri oluşturur.

2. Boyadaki farklı ton ve renkler ana renklerin ikişerli veya üçerli olarak farklı oranlarda karıştırılmasıyla elde edilir.

3. Boya ana renklerinin eşit oranlarda karıştırılmasıyla siyah renk elde edilir. Çünkü bu üç ana rengin ortak yansıttığı renk olmamasındandır.

Sarı Renk

Işık renklerinde iki farklı sarı bulunur. Güneş ışığı prizmada renklerine ayrılırken elde edilen SARI saf sarı iken kırmızı ve yeşil ışığın karışımı sonucu ortaya çıkan sarı, karışım sarıdır.

Güneş ışığındaki sarı, prizmadan geçirildiğinde tekrar sarı elde edilirken, karışım sarı prizmadan geçirildiğinde, karışım sarıyı oluşturan renkler olan kırmızı ve yeşil renklerine ayrılır.

Saydam Olmayan Cisimlerin Görünür Renkleri

Yüzeyi ışıkla aydınlatılmış saydam olmayan cismin hangi renkte görüldüğü, cismin yansıttığı renkle alakalıdır. Bir cismin gerçek rengi güneş ışığı altında göründüğü renktir. Aslında cisim sadece göründüğü renkteki ışığı yansıtmaz, kendisine komşu renkleri de zayıf olarak yansıtır ancak göz sadece güçlü yansıyan rengi görür.

Güneş ışığı (beyaz ışık) altındaki rengi beyaz olan cisimi hangi ışıkla aydınlatılırsa, cisim o renkte görülür. Örneğin beyaz cismi kırmızı ışıkla aydınlatılırsa, kırmızı renkte, mavi ışıkla aydınlatılırsa, mavi renkte görülür.

Siyah cisimler üzerine düşen tüm renkleri soğurup hiç bir rengi yansıtmadığından siyah görünür.

Ana renklerden oluşan cisimler üzerine beyaz ışık gönderildiğinde, cismin rengini güçlü, komşu renkleri ise zayıf yansıtır. Ancak göz zayıf renkleri algılayamadığından, cismi rengi olan rengi güçlü yansıttığı renkte görür.
Örneğin; yeşil cisme beyaz ışık gönderildiğinde, cisim yeşil ışığı güçlü, komşu renkleri olan sarı ve maviyi zayaıf yansıtır. Cisim yeşil rengi güçlü yansıttığı için yeşil renkte görülür.

Bir cismin üzerine kendisine komşu olmayan renkte bir ışık gönderildiğinde, bu rengi yansıtamadığından cisim siyah görünür. Cismin rengine komşu renkte ışık gönderildiğinde cisim bu ışığı zayıf yansıtır. anacak göz bu zayıf ışığı algılayamadığından siyah görünür.
Örneğin; kırmızı renkli cisim üzerine yeşil ışık gönderildiğinde, yeşil renk kırmızı rengin komşusu olmadığından kırmızı cisim kırmızı rengi soğurur ve cisim siyah görünür.

Cyan (yeşil+mavi), sarı (kırmızı+yeşil) ve magenta (kırmızı+mavi) renkli cisimler üzerine beyaz ışık gönderildiğinde, cismin rengini oluşturan renkleri güçlü yansıttığından renklerin karışımı olan renkte görülür. Örneğin; cyan renkli cismin üzerine beyaz ışık gönderildiğinde, cisim cyan rengi oluşturan yeşil ve maviyi güçlü yansıttığı için cisim cyan renkte görünür.

Ara renklerden oluşmuş bir cismin üzerine, kendisini oluşturan renklerden bir ışık ile aydınlatıldığında, cisim bu rengi güçlü yansıtır ve cisim yansıyan ışığın renginde görülür.
Örneğin; kırmızı ve mavi rengin karışımı olan magenta renkli cisim üzerine kırmızı ışık gönderildiğinde cisim kırmızı, mavi renkli ışık gönderildiğinde ise mavi renkte görülür.

Renkli Işınların Saydam Cisimlerden ve ya Filtrelerden Geçişi

      Farklı renklere sahip saydam cisimler üzerine beyaz ışık düşürüldüğünde, saydam cisimler beyaz ışıkta bazı renkleri geçirirken , bazı ışınları ise soğurur. Bu şekilde tek renkli ışık elde edilebir.
     istenilen renkli ışığı elde etmek için kullanılan saydam cisimlere ışık filtreleri denir.
     Filtreler beyaz ışık altında güçlü geçirdiği ışık veya ışıkların karışımı renginde görünür.Örneğin filtre yeşil ışığı güçlü geçiriyorsa filtrenin arkasından bakan göz filtreyi yeşil renkte görür. Eğer filtre yeşil ve mavi rengi güçlü bir şekilde geçiriyorsa, göz filtreyi bu iki rengin karışımı olan cyan renginde görür.
     Filtrelerin güçlü geçirdiği renklerin yanında komşu renklerinide zayıf olarak geçirdiği deneylerle tespit edilmiştir. Ancak gözümüz zayıf geçen renkleri algılayamadığından dolayı, filreyi güçlü geçen ışığın renginde görür.

Filtreden kırmızı ışık güçlü turuncu ışık zayıf geçtiğinden, filtre kırmızı görünür.

Kırmızı filtreden güçlü geçen kırmızı ışık yeşil ışığın komşu rengi olmadığından, yeşil filtreden geçemez ve filtre siyah görünür.

Kırmızı filtreden güçlü geçen kırmızı ışık, kırmızı ile mavi rengin karışımı olduğundan, kırmızı bu filtredende güçlü geçer ve filtre kırmızı görünür.

Kırmızı filtreden güçlü geçen kırmızı ışık, kırmızı ile yeşil rengin karışımı olduğundan, kırmızı bu filtredende güçlü geçer ve filtre kırmızı görünür.

Kırmızı filtreden güçlü geçen kırmızı ışık, mavi ile yeşil rengin karışımı olduğundan, kırmızı bu renklere komşu olmadığından filtreden geçemez ve filtre siyah görünür.

Filtreden yeşil ışık güçlü, mavi ve sarı ışık zayıf geçer. Filtre yeşil ışığı güçlü geçirdiğinden yeşil görünür.

Yeşil filtreden güçlü geçen yeşil ışık kırmızı ışığın komşu rengi olmadığından, kırmızı filtreden geçemez ve filtre siyah görününr.

Filtreden yeşil ışık güçlü, mavi ve sarı ışık zayıf geçer. Mavi filtreye zayıf gelen mavi ışığı filtreden zayıf, güçlü gelen yeşil ışık mavi rengin komşu rengi olduğu için o da filtreden zayıf geçer. Göz, zayıf ışınları algılayamadığından filtreyi siyah görür.

Yeşil filtreden yeşil ışık güçlü, yeşil renge komşu olan sarı ve mavi ışığı zayıf geçirir. Mavi ve yeşilin karışımı olan cyan filtreden, yeşil güçlü ve mavi zayıf gediği için mavide zayıf geçer. Göz, zayıf ışınları algılayamadığından cyan filtreyi, yeşil güçlü geçtiği için yeşil görür.

Yeşil filtreden yeşil ışık güçlü, yeşil renge komşu olan sarı ve mavi ışığı zayıf geçirir. Mavi ve kırmızının karışımı olan magenta filtreden, mavi zayıf gediği için mavi zayıf geçer. Göz, zayıf ışınları algılayamadığından magenta filtreyi siyah görür.

Yeşil filtreden yeşil ışık güçlü, yeşil renge komşu olan sarı ve mavi ışığı zayıf geçirir. Yeşil ve kırmızının karışımı olan sarı filtreden, yeşil güçlü ve sarı zayıf gediği için sarı da zayıf geçer. Göz, zayıf ışınları algılayamadığından sarı filtreyi, yeşil güçlü geçtiği için yeşil görür.

Kırmızı ve yeşilin karışımı olan sarı filtreden, kırmızı, sarı ve yeşili güçlü, bunların komşu renkleri olan turuncu ve maviyide zayıf geçirir. Kırmızı filtre, kırmızı ışığı güçlü komşu rengi turuncuyu zayıf geçirir. Filtre kırmızı görünür.

Kırmızı ve yeşilin karışımı olan sarı filtreden, kırmızı, sarı ve yeşili güçlü, bunların komşu renkleri olan turuncu ve maviyide zayıf geçirir. Mavi filtre, komşu olmayan kırmızı, turuncu, ve sarıyıgeçirmezken, mavi ve yeşili zayıf geçirir. Göz, zayıf ışınları algılayamadığından mavi filtreyi siyah görür.

Kırmızı ve yeşilin karışımı olan sarı filtreden, kırmızı, sarı ve yeşili güçlü, bunların komşu renkleri olan turuncu ve maviyide zayıf geçirir. Yeşil filtre, komşu olmayan kırmızı ve turuncu ışığı geçirmezken, yeşil ışığı güçlü, mavi ve sarı ışığı da zayıf geçirir. Göz, zayıf ışınları algılayamadığından yeşil filtreyi yeşil görür.

Kırmızı ve yeşilin karışımı olan sarı filtreden, kırmızı, sarı ve yeşili güçlü, bunların komşu renkleri olan turuncu ve maviyide zayıf geçirir. Magenta (kırmızı+mavi) filtre, kırmızı ışığı güçlü geçireceğinden magenta filtreyi kırmızı görür.

Kırmızı ve yeşilin karışımı olan sarı filtreden, kırmızı, sarı ve yeşili güçlü, bunların komşu renkleri olan turuncu ve maviyide zayıf geçirir. cyan (mavi+yeşil) filtre, komşu olmayan kırmızı ve turuncu ışığı geçirmezken, yeşil ışığı güçlü, mavi ve sarı ışığı da zayıf geçirir. Göz, zayıf ışınları algılayamadığından cyan filtreyi yeşil görür.

Mavi ve yeşilin karışımı olan cyan filtreden, mavi ve yeşili güçlü, sarı ve mor ışığı zayıf geçirir. Kırmızı renge komşu olmayan bu ışınlar, kırmızı filtreden geçemediği için göz filtreyi siyah görür.

Mavi ve yeşilin karışımı olan cyan filtreden, mavi ve yeşili güçlü, sarı ve mor ışığı zayıf geçirir. Mavi filtreden mavi ışık güçlü geçer, Göz filtreyi mavi görür.

Mavi ve yeşilin karışımı olan cyan filtreden, mavi ve yeşili güçlü, sarı ve mor ışığı zayıf geçirir. Yeşil filtreden yeşil ışık güçlü geçer, göz filtreyi yeşil görür.

Mavi ve yeşilin karışımı olan cyan filtreden, mavi ve yeşili güçlü, sarı ve mor ışığı zayıf geçirir. Magenta (kırmızı+mavi) filtre mavi ışığı güçlü geçirdiği için, magenta filtreyi göz mavi görür.

Mavi ve yeşilin karışımı olan cyan filtreden, mavi ve yeşili güçlü, sarı ve mor ışığı zayıf geçirir. Kırmızı ve yeşilin karışımı sarıdan mavi ışık güçlü geçer. Göz sarı filtreyi yeşil görür.

Kırmızı ve mavinin karışımı olan magenta filtreden kırmızı ve mavi ışığı güçlü, turuncu, yeşil ve moru zayıf geçirir. Yeşil filtreden güçlü geçen ışık olmadığından, göz yeşil filtreyi siyah görür.

Kırmızı ve mavinin karışımı olan magenta filtreden kırmızı ve mavi ışığı güçlü, turuncu, yeşil ve moru zayıf geçirir. Mavi filtreye güçlü gelen mavi ışık, güçlü geçeceğinden filtre mavi görünür.

Kırmızı ve mavinin karışımı olan magenta filtreden kırmızı ve mavi ışığı güçlü, turuncu, yeşil ve moru zayıf geçirir. Sarı (kırmızı+yeşil) filtreden kırmızı güçlü geçtiğinden, sarı filtre kırmızı görünür.

Kırmızı ve mavinin karışımı olan magenta filtreden kırmızı ve mavi ışığı güçlü, turuncu, yeşil ve moru zayıf geçirir. Kırmızı filtreye güçlü gelen kırmızı ışık filtrenin kırmızı görünmesini sağlar.

Kırmızı ve mavinin karışımı olan magenta filtreden kırmızı ve mavi ışığı güçlü, turuncu, yeşil ve moru zayıf geçirir. Mavi ile yeşilin karışımı olan cyan filtreye güçlü gelen mavi ışık, filtrenin mavi görünmesini sağlar.

Farklı Kırıcılık Ortamına Geçen Renkli Işığın Kırılma ve Yansıma Olayları

Şekil-1

Şekil-2

Işık, az yoğun (az kırıcı) ortamda çok yoğun (çok kırıcı) ortama geçerken (Şekil-1) yüzeyin normaline yaklaşarak kırlır. Kırılmanın nedeni farklı ortamlarda dalganın hızının değişimesi olduğunu biliyoruz. Beyaz ışığı oluşturan renklerden (V_kırmızı > V_turuncu > V_sarı > V_yeşil > V_mavi > V_mor) hızı büyük olan en az kırılırken, hızı düşük olan renk ise daha çok kırılmaya uğrar.
Işık, çok yoğun (çok kırıcı) ortamdan az yoğun (az kırıcı) ortama geçerken yüzeyin normalinden uzaklaşarak kırılır. Işık, az yoğun ortamdan çok yoğun ortama her zaman geçer ancak çok yoğun ortamdan az yoğun ortama her zaman geçmez. Çok yoğun ortamdan ayırma yüzeyine β açısıyla gelen yeşil ışık, az yoğun ortama geçmeyip, yüzeye paralel olacak şekilde kırılıyorsa, β açısı yeşil ışık için sınır açısıdır. Eğer çok yoğun ortamdan az yoğun ortama β açısıyla beyaz ışık gönderildiğinde, beyaz ışıktaki yeşil renk yüzeyi yalayarak kırılırken, mavi ve mor tam yansıma yapar, kırmızı turuncu ve sarı az kırıcı ortama normalden uzuklaşarak kırılır. Sarı en çok kırılmaya uğrarken, kırmızı en az kırılmaya uğrar.